Body_nl Het bezit, de
productie, de handel, de import, de export en de verkoop zonder verzwarende
omstandigheden van illegale drugs andere dan cannabis (cocaïne, heroïne,
ecstasy, amfetamines, ….) wordt door de Belgische wetgeving bestraft met een
gevangenis straf van 3 maanden tot 5 jaar en een bijkomende geldboete van 1000
tot 100000 euro. De duur van de gevangenis straf kan opgetrokken worden tot 10,
15 of 20 jaar indien verzwarende omstandigheden werden vastgesteld. Deze
verzwarende omstandigheden hebben betrekking op minderjarigen, de gevolgen van
het misdrijf (een ongeneeslijke ziekte, een blijvende arbeidsongeschiktheid,
het verlies van een orgaan, verminking en de dood) en de context van het misdrijf
(namelijk een deelnemer of leider zijn van een vereniging). In deze situaties
is de geldboete niet verplicht.
De straffen die hierboven zijn vermeld zijn ook
van toepassing wanneer het gaat om a) het bezit van meer dan 3 gram cannabis of
meer dan 1 plant, handel, import, export of verkoop van cannabis, b) iemand
aanzetten tot druggebruik of het druggebruik vergemakkelijken, c) het misbruik
in het voorschrijven, toedienen of het afleveren van slaap- en verdovende
middelen of psychotrope stoffen door beoefenaars van de geneeskunst.
Sinds 2003 heeft het
OM de mogelijkheid om de laagste prioriteit te geven aan het bezit van een
‘gebruikershoeveelheid’ cannabis (gedefinieerd als hoeveelheiden tot 3 gram of
gelijk aan 1 cannabis plant) indien er geen aanwijzingen zijn van dealen,
verkoop of overlast. In deze situaties kan het OM beslissen om niet te
vervolgen of om een geldboeten van 15 tot 25 euro op te leggen. Deze
veroordeling kan oplopen tot een geldboete van 26 tot 50 euro indien er sprake
is van herhaling binnen het jaar na de eerste veroordeling of tot een
gevangenis straf van 8 dagen tot een maand en een geldboete van 50 tot 100 euro
indien er sprake is van herhaling binnen het jaar na de tweede veroordeling. Een
gevangenis straf van drie maanden tot 1 jaar en/of een geldboete van 1000 tot
100000 euro wordt opgelegd indien de openbare orde wordt verstoord. ‘Overlast’
wordt gedefinieerd als het bezit van cannabis in a) een strafinrichting, b) (de
buurt van) een school of c) een publiek gebouw of openbare plaatsen.
De drugwetgeving
voorziet bijkomende specifieke bepalingen:
- de mogelijkheid een ontzetting of beroepsverbod uit te spreken;
- een tijdelijke of definitieve sluiting van een
uitgaansgelegenheid;
- verbeurdverklaring;
- opschorting,
uitstel en probatie (probatie heeft een lange geschiedenis in het Belgische
strafrechtsysteem en kan opgelegd worden sinds (B.S./M.B. 17.07.1964));
- bestuurlijke sluiting van a uitgaansgelegenheid;
- bestuurlijke arrestatie van een druggebruiker.
Naast deze straffen die
in de drugwetgeving staan beschreven zijn alternatieve straffen, zoals
bemiddeling in strafzaken, elektronisch toezicht en de autonome werkstraf
toepasbaar in verschillende stadia van het strafrechtelijk systeem.
Alternatieve straffen in het algemeen en voor druggebruikers in het bijzonder
worden gestimuleerd door o.a. de interministeriële conferentie drugs. Het OM of
de rechter hebben de mogelijkheid in bepaalde omstandigheden ( bijvoorbeeld bij
een meerderjarige, een maximum straf van 5 jaar, …) een alternatieve maatregel
voor te stellen (op het niveau van het OM) of op te leggen (op niveau van de
rechtbank). Het OM en de rechter kunnen ook voorwaarden opleggen waaraan
voldoen moet worden. Deze voorwaarden kunnen o.a. betrekking hebben op het
volgen van een drugsbehandeling. Maar aangezien een groot aantal daklozen, laag
geschoolden of werklozen betrokken zijn bij drugsgerelateerde criminaliteit,
kan het strafrechtelijk systeem ook voorwaarden opleggen die betrekking hebben
op werk, scholing en huisvesting (al dan niet samen met drugsbehandeling).
Drie pilootprojecten
specifiek gericht op druggebruikers die criminaliteit pleegden (exclusief
georganiseerde criminaliteit) werden de afgelopen jaren in het strafrechtelijk
systeem geïmplementeerd met als doel deze personen door te verwijzen naar de
hulpverlening. Het betreft de pilootprojecten op het niveau van het OM in het
gerechtelijk arrondissement van Luik (‘Conseiller stratégique Drogue’) en Gent
(‘proefzorg’) en het pilootproject ‘drugsbehandelingskamer’ (DBK) op het niveau
van de rechtbank in het gerechtelijk arrondissement van Gent.
Body_fr La détention, la
fabrication, le commerce, l'importation, l’exportation et la vente, sans
circonstance aggravante, de drogues illégales autres que le cannabis (cocaïne,
héroïne, ecstasy, amphétamines…) sont punis par la loi belge d’une peine
d’emprisonnement allant de 3 mois à 5 ans et d’une amende d’entre 1000 et 100 000
euros. La durée de la réclusion peut atteindre 10, 15 ou 20 ans si des
circonstances aggravantes sont constatées. Celles-ci sont de natures
diverses: 1) âge de la cible (faits commis à l’égard de mineurs); 2)
conséquences des actes (maladie incurable, incapacité de travail de longue
durée, perte de l’usage d’un organe, mutilation grave ou décès) et 3) contexte
de l’infraction (participation à une association en tant que simple membre ou
en tant que dirigeant). L’amende n’est pas systématique.
Les peines
susmentionnées s’appliquent également en cas a) de détention de plus de trois
grammes ou de plus d’un plant de cannabis et en cas de commerce, d’importation,
d’exportation ou de vente de cannabis, b) d’incitation à l'usage de drogues ou
de facilitation de cet usage et c) de prescription, d’administration ou de
délivrance abusive, par des praticiens de l’art de guérir, de médicaments
contenant des substances soporifiques, stupéfiantes ou psychotropes.
Depuis 2003, le ministère
public peut conférer à la détention de cannabis 'à usage personnel' (trois grammes maximum ou une plante cultivée) la plus « faible priorité
de la politique des poursuites », en l’absence d’indications de trafic, de
vente ou de trouble à l’ordre public. Si toutes les conditions sont réunies, le
ministère public peut décider de ne pas poursuivre l’auteur des faits ou de
prononcer une amende allant de 15 à 25 euros. La condamnation peut consister en
une amende de 26 à 50 euros en cas de récidive dans l’année de la première
condamnation ou en un emprisonnement de 8 jours à un mois et une amende de 50 à
100 euros en cas de nouvelle récidive dans l’année de la deuxième condamnation.
En cas de trouble à l’ordre public, une peine d’emprisonnement de trois mois à
un an et une amende de 1000 à 100 000 euros peuvent être prononcées. On
définit le 'trouble à l’ordre public' par la détention de
cannabis : 1) dans un établissement pénitentiaire, 2) aux environs ou au
sein d’une école ou 3) dans un lieu public ou un endroit accessible au public.
La législation sur les drogues
prévoit également certaines dispositions particulières :
- interdiction d’exercer;
- fermeture temporaire ou définitive d’un
lieu de loisir;
- confiscation;
- suspension,
sursis et probation (la probation existe de longue date dans le système pénal
belge et s’applique conformément aux dispositions de la loi publiée au M.B. du
17.07.1964);
- fermeture administrative d’un lieu de loisir;
- arrestation administrative d’une personne sous l’influence.
Outre ces peines décrites
dans la législation sur les drogues, des peines alternatives, comme la médiation
pénale, la surveillance électronique et le service communautaire autonome
s’appliquent également à différents stades du système pénal. Ce type de peines
(de manière générale ou de manière spécifique pour les usagers de drogues) sont
encouragées, notamment par la conférence interministérielle Drogues. Sous
certaines conditions (personne majeure, peine maximale de 5 ans, etc.), le
ministère public et le juge ont la possibilité de proposer (MP) ou d’imposer
(tribunal) une mesure alternative. Ils peuvent également fixer des conditions à
satisfaire. S’il peut simplement s’agir, par exemple, du suivi d’une thérapie
de désintoxication, il peut également être question (en sus de l’obligation de
traitement ou non) de conditions liées au travail, à l’éducation et au
domicile, étant donné le grand nombre de personnes sans-abri, peu éduquées ou
sans emploi impliquées dans la criminalité associée à la drogue.
Trois études pilotes spécifiquement
axées sur les toxicomanes qui se sont rendus coupables de faits criminels (en
dehors de la criminalité organisée) ont été lancées ces dernières années au sein du
système pénal afin d’adresser ces personnes au traitement. Un projet a
été mené au niveau du MP de l’arrondissement judiciaire de Liège
(« Conseiller stratégique Drogue »), un au niveau du MP de
l’arrondissement de Gand (« proefzorg ») et un par le tribunal de
l’arrondissement de Gand (« drugsbehandelingskamer » ou DBK).
Body_en The possession, production, trade,
import, export and sale without aggravating circumstances of illicit drugs
other than cannabis (cocaine, heroin, ecstasy, amphetamines ...) is punishable
by Belgian law with a prison sentence ranging from 3 months to 5 years, and an
additional fine of 1,000 to 100,000 euros. The duration of the prison sentence
may be increased to 10, 15 or 20 years if aggravating circumstances have been
found. These aggravating circumstances are related to minors, the consequences of
the crime (an incurable illness, permanent disability, loss of body parts,
mutilation and death) and context of the offense (i.e. a participant or leader
of an association).
Penalties specified above are also applicable in the case
of a) possession of more than 3 grams of cannabis, or more than one plant, and trade,
import, export or sale of cannabis, b) facilitating drug use, and c) abuse in
prescribing, administering or dispensing sleeping pills and narcotic drugs or
psychotropic substances by practitioners of medicine.
Since 2003, the Public Prosecutor provides
the opportunity to give the lowest priority to the possession of a user
quantity of cannabis (defined as a maximum of 3 grams, or one cannabis plant)
if there is no evidence of drug dealing, sales or nuisance. In these
situations, the public prosecutor may decide not to prosecute or impose a fine
of 15 to 25 euros. This sentence can increase to a fine of 26 to 50 euros if there
is a recurrence within one year after the first conviction or a prison sentence
of eight days to one month and a fine of 50 to 100 euros if there is repetition
within one year after the second conviction. A prison sentence of three months to
one year and/or a fine of 1,000 to 100,000 euros will be imposed if public
order is disturbed. 'Nuisance' is defined as the possession of cannabis in a) a
prison b) (near) a school or c) a public building or public places.
The drug legislation provides
additional specific provisions:
- The ability to express an
expulsion or disqualification;
- A temporary or permanent
closure of an entertainment venue;
- Confiscation;
- Suspension, deferment and
probation (probation has a long history in the Belgian criminal justice system
and can be imposed since RD 07.17.1964);
- Administrative closure of an entertainment venue;
- Administrative arrest of a drug
user
In addition to these penalties described in the drug legislation, alternative sentences such as mediation
in criminal cases, electronic surveillance and autonomous community service
applied at various stages of the criminal justice system. Alternative sanctions in general and
for drug users in particular are encouraged by a.o. the Interministerial
Conference Drugs. The prosecution or the judge has the option to propose (at
the level of the OM) or impose (on the level of the court) an alternative
sanction in certain circumstances (e.g. an adult, a maximum penalty of 5 years
...). The prosecution and the judge may
also impose conditions which need to be or remain fulfilled. These conditions
may be related to a.o. following a drug treatment. However, since a large number of
homeless people, low-skilled or unemployed people are involved in drug-related
crime, the criminal justice system can impose conditions related to
employment, education and housing (whether with or without drug treatment).
Three pilot projects specifically
aimed at drug users who committed crimes (excluding organized crime) were
implemented in recent years in the criminal justice system, with the aim to
link these people to treatment initiatives. These pilot projects are situated at prosecutor level in the judicial district of Liège ('Conseiller Stratégique
Drogues') and Ghent ('Proefzorg'), and at the level of the court in the judicial district of Gent ('drug treatment rooms' of DBK ).
|
|
